افتادگی رحم یک بیماری شایع است که با بالا رفتن سن زنان رخ می دهد. ضعیف شدن عضلات و رباط‌های کف لگن باعث می‌شوند که دیگر توانایی حمایت از رحم رحم را نداشته باشند و رحم به داخل واژن بیفتد. تخمین زده می شود که تقریباً نیمی از زنان بالای 50 سال دارای افتادگی رحم هستند. زمانی اتفاق می‌افتد که. در برخی موارد، رحم حتی می تواند از دهانه واژن بیرون بزند. در این مقاله به عوامل خطر درگیر، علائم و درمان و پیشگیری از افتادگی رحم خواهیم پرداخت.
افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم فتق رحم از موقعیت طبیعی خود به داخل کانال واژن است. این به دلیل ضعیف شدن ساختارهای اطراف رحم رخ می دهد. افتادگی رحم یکی از شرایط متعددی است که تحت عنوان گسترده‌تر پرولاپس اندام لگنی طبقه‌بندی می‌شود. رحم در حالت طبیعی خود در داخل لگن در میان سایر اندام های لگنی قرار می گیرد. با افزایش سن و سایر عوامل خطر، می تواند ضعیف شدن عضلات و رباط هایی که از این موقعیت در لگن حمایت می کنند، رخ دهد.
شدت فتق را می توان به چهار مرحله طبقه بندی کرد:
- مرحله 1: دهانه رحم به داخل واژن می افتد.
- مرحله 2: دهانه رحم به سطحی که درست در داخل دهانه واژن قرار دارد، می افتد.
- مرحله 3: دهانه رحم خارج از واژن است.
- مرحله 4: تمام رحم خارج از واژن است.
علل افتادگی رحم
ضعیف شدن عضلات کف لگن شایع ترین علت افتادگی رحم است. عضلات کف لگن ممکن است به دلایلی ضعیف شوند:
- بارداری
- زایمان واژینال
- یائسگی
- بلند کردن مکرر وزنه یا اجسام سنگین
- سرفه های مزمن
- زور زدن در هنگام اجابت مزاج
- سابقه جراحی لگن
عوامل خطر برای افتادگی رحم
برخی از عوامل خطر احتمال ابتلا به افتادگی رحم را افزایش می دهند. این شامل:
- سن بالاتر
- نژاد
- سابقه خانوادگی
- افزایش شاخص توده بدنی
- زایمان واژینال
- یبوست
- اختلالات بافت همبند
در مواردی ممکن است در صورت افتادگی رحم، عوارضی مانند زخم شدن بافت های در معرض دید یا افتادگی سایر اندام های لگنی از جمله مثانه یا راست روده رخ دهد. در بین زنان بالای 55 سال، افتادگی رحم یکی از شایع ترین دلایل انجام هیسترکتومی است. عوامل خطردیگر برای افتادگی رحم عبارتند از داشتن BMI بالا (شاخص توده بدنی)، یائسگی، بارداری و زایمان طبیعی. علائم افتادگی رحم شامل نشت ادرار یا بی اختیاری استرسی ادرار، ناراحتی در لگن و کمردرد شدید ویا مکرر است. تمرینات کگل برای درمان مراحل خفیف افتادگی رحم بسیار مفید است.
علائم افتادگی رحم
اگرچه بسیاری از زنان با موارد خفیف افتادگی رحم علائمی ندارند، اما با پیشرفت بیشتر رحم می‌تواند بر ساختارهای اطراف فشار وارد کند، با علائمی از جمله:
- سنگینی یا فشار در لگن
- درد در ناحیه لگن، شکم یا کمر
- درد هنگام مقاربت
- بافت رحم خارج از واژن
- عفونت مثانه مکرر
- ترشحات غیر معمول یا بیش از حد
- یبوست
- مشکلات ادراری (بی اختیاری، افزایش دفعات، افزایش فوریت)
تشخیص افتادگی رحم
بهترین متخصص زنان در شیروان از زن در مورد علائمی که دارد می پرسد و بر این اساس یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. در حین معاینه لگن، متخصص زنان داخل واژن را ارزیابی می کند. ممکن است MRI یا سونوگرافی برای کمک به ارزیابی شدت افتادگی رحم پیشنهاد شود.
درمان های خانگی برای مراحل اولیه افتادگی رحم
درمان های خانگی افتادگی رحم به مرحله و شدت بیماری بستگی دارد. برخی از استراتژی ها می توانند به آسانی خطر ابتلا به افتادگی رحم را کاهش دهند یا از بدتر شدن آن در همان مرحله اولیه جلوگیری کنند. تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن برای پرولاپس یکی از بهترین روش ها است.
راهبردها یا نکات خود مراقبتی شامل:
- کگل را به طور منظم و صحیح انجام دهید
- پیشگیری و درمان یبوست
- از انجام کارهای سنگین خودداری کنید
- اگر ورزش وزنه برداری انجام میدهید، از مکانیک صحیح بدن استفاده کنید
- سرفه های مزمن را مدیریت کنید
- وزن سالم را حفظ کنید
- اگر در دوران یائسگی هستید، درمان جایگزین استروژن را در نظر بگیرید
درمان افتادگی رحم
در موارد افتادگی خفیف رحم، زن می تواند با انجام تمرینات تقویت عضلات لگن مانند کگل، وضعیت را معکوس کرده و درمان کند. تشخیص داده نشده یا در صورت عدم درمان، مرحله و شدت افتادگی رحم با گذشت زمان افزایش می یابد. موارد پیشرفته و شدید افتادگی رحم عمدتاً به ورزش یا هورمون درمانی پاسخ نمی دهد. در چنین مواردی، برای بهبود و درمان افتادگی رحم، زن باید تحت عمل جراحی یا درمان سفت کردن واژن قرار گیرد.
پرولاپس تا درجه 3 می تواند به طور خود به خود با همکاری با متخصص زنان برطرف شود. موارد شدیدتر نیاز به درمان پزشکی یا حتی جراحی دارند.
- پساری واژن: وسیله ای واژینال است که رحم را نگه می دارد و آن را در موقعیت مناسب نگه می دارد. پیروی از دستورالعمل های برداشتن، قرار دادن و مراقبت از پساری ضروری است. در موارد افتادگی شدید رحم، پساری می تواند منجر به تحریک، زخم یا مشکلات جنسی شود. اگر این درمان برای شما مناسب است، با متخصص زنان خود صحبت کنید. پساری وسیله ای متحرک است که در واژن قرار می گیرد تا از نواحی تحت تاثیر پرولاپس حمایت کند. این نوع دستگاه می تواند در اشکال خفیف تا متوسط افتادگی رحم مفید باشد.
- جراحی: ترمیم افتادگی رحم را می توان از طریق شکم یا واژن انجام داد. گزینه‌های جراحی ممکن است شامل پیوند پوست، استفاده از بافت اهداکننده یا سایر مواد برای تهیه تعلیق رحم باشد. هیسترکتومی ممکن است در موارد شدید و در صورت تکمیل خانواده زن توصیه شود. درمان جراحی شامل ترمیم پرولاپس با جراحی هیسترکتومی است. با جراحی، واژن و اندام‌های لگنی با ترکیبی از بخیه‌ها و یک شبکه حمایتی یا پیوند فاسیال به صورت داخلی معلق می‌شوند.
بیشتر بدانید: لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
- فیزیوتراپیست ها نقش عمده ای در مدیریت غیرجراحی افتادگی رحم دارند. فیزیوتراپیست های کف لگن تمرین ماهیچه های کف لگن و حمایت از پساری را برای کمک به کاهش علائم این بیماری ارائه می دهند. اگر حاملگی های آینده در نظر گرفته شده است، به دلیل خطرات یا اثرات ترمیم جراحی، ممکن است جراحی برای زنان توصیه نشود. یک زن می‌تواند برای تقویت و سفت کردن بافت‌های واژن خود تحت سفت کردن واژن قرار گیرد که می‌تواند به راحتی مشکل افتادگی رحم را حل کند.
پیشگیری از افتادگی رحم
حفظ وزن بدن سالم، ورزش منظم و ورزش های کف لگن همگی در پیشگیری و درمان افتادگی رحم مهم هستند. فیزیوتراپیست ها نقش زیادی در مدیریت شرایط سلامت لگن دارند.
