وضعیت بریچ در بارداری چیست؟

بریچ جنین به این معنی است که پاهای جنین شما به سمت پایین رحم قرار بگیرد. در اوایل بارداری، قرار گرفتن نوزادان در وضعیت بریچ معمول است، اما با ادامه بارداری، جنین معمولاً به طور طبیعی به حالت سر به پایین قرار میگیرد و آماده تولد می شود. بین هفته های 38 تا 42 تقریباً از هر 100 نوزاد 3 تا 4 نوزاد در وضعیت بریچ قرار دارند. در ادامه مقاله به علت و درمان این وضعیت به طور دقیق اشاره میکنیم.

بیشتر بدانید: مراقبت های دوران بارداری

انواع بریج در بارداری

جنین بریچ ممکن است در یکی از وضعیت های زیر قرار بگیرد:

• بریچ کشیده یا فرانک: کودک ابتدا پایین است، ران‌ها به سمت سینه و پاها کنار گوش‌ها قرار دارد. اکثر نوزادان بریچ در این وضعیت هستند.

• بریچ خم شده: کودک ابتدا پایین است، ران ها به سمت سینه و زانو خم شده است.

• بریچ پا: یک یا هر دو پا اول به سمت پایین در یک موقعیت بالاتر قرار می گیرند. این می تواند در نوزادان بریچ که نارس هستند شایع باشد.

علت بریج جنین

عوامل خاصی وجود دارد که چرخش نوزاد را در دوران بارداری دشوارتر می کند و در نتیجه احتمال ماندن در وضعیت بریچ را افزایش می دهد. این شامل:

• اگر این اولین بارداری شماست

• جفت پریویا

• اگر مایعات (مایع آمنیوتیک) بیش از حد یا خیلی کم در اطراف نوزادتان وجود دارد

• اگر بیش از یک نوزاد دارید.

به ندرت، بریچ ممکن است نشانه ای از مشکل در نوزاد باشد. در این صورت، چنین مشکلاتی ممکن است در طی اسکنی که در حدود هفته 20 بارداری، مشخص شود.

اگر وضعیت بریچ مشکوک باشد چه اتفاقی می افتد؟

اگر بهترین متخصص زنان مشکوک باشد که کودک شما در وضعیت بریچ قرار دارد، از سونوگرافی برای ارزیابی وضعیت و اندازه نوزاد استفاده می شود. اگر تأیید شود که کودک شما بریچ است، یک متخصص زنان و زایمان با شما در مورد گزینه های زایمان صحبت می کند. این انتخاب ها معمولا عبارتند از:

• نسخه خارجی سفالیک (با استفاده از فشار ملایم روی شکم خود برای کمک به چرخش کودک به حالت سر به پایین).

• زایمان بریچ واژینال.

• سزارین برنامه ریزی شده.

روش چرخش سفالیک خارجی یا ECV چیست؟

ECV شانس شما را برای زایمان طبیعی افزایش می دهد و شامل چرخاندن نوزاد به حالت سر به پایین در رحم می شود. ECV معمولا بعد از هفته 36 یا 37 بارداری انجام می شود. با این حال، می توان آن را تا مراحل اولیه زایمان انجام داد. برای ECV خود نیازی به آماده سازی ندارید.

ECV معمولاً در بخش زایمان انجام می شود که تقریباً 10-15 دقیقه طول می کشد. با این حال، شما حدود 1 تا 2 ساعت پس از عمل تحت نظر خواهید بود. یک متخصص زنان و زایمان ECV را با قرار دادن دست‌های خود در قسمت بیرونی شکم انجام می‌دهد، موقعیت نوزاد را احساس می‌کند و سپس با فشار ملایم، کودک شما را تشویق می‌کند تا به آرامی به سمت موقعیت صحیح حرکت کند.

پس از تصمیم گیری در مورد استفاده از ECV برای چرخاندن نوزاد به شما تاریخ و ساعتی برای حضور در بخش زایمان داده می شود. می توانید طبق معمول غذا بخورید و بنوشید. این روش معمولاً شامل مراحل زیر است:

• ضربان قلب کودک شما تقریباً 30-20 دقیقه کنترل می شود.

• موقعیت کودک شما با استفاده از اسکن اولتراسوند تایید می شود.

• ممکن است قبل از اینکه پزشک متخصص زنان و زایمان بخواهد نوزادتان را بچرخاند، یک تزریق کوچک زیر پوست به شما داده شود تا شکمتان آرام شود.

• از شما خواسته می شود که به پهلو یا پشت دراز بکشید

• سپس متخصص زنان و زایمان از فشار ملایمی برای چرخاندن نوزادتان استفاده می کند.

• پس از هر بار تلاش برای چرخاندن نوزاد، ضربان قلب کودک شما بررسی می شود.

• پس از پایان عمل، سونوگرافی برای تایید موقعیت انجام می شود و ضربان قلب کودک شما برای 20-30 دقیقه دیگر کنترل می شود و اگر همه چیز خوب باشد، می توانید به خانه بروید.

آیا ECV برای همه افراد دارای بریچ مناسب است؟

ECV برای همه زنانی که جنین بریچ دارند مناسب نیست و در موارد زیر نباید انجام شود:

• توصیه شده است که نوزاد شما به هر دلیل دیگری با سزارین متولد شود.

• اگر قبلاً سزارین یا جراحی رحم داشته اید.

• اگر جنین دوقلو یا بیشتر باشد.

• در هفت روز گذشته خونریزی واژینال داشته اید.

• نگرانی هایی در مورد ردیابی ضربان قلب کودک شما وجود دارد که به عنوان CTG نیز شناخته می شود.

• اگر مقدار مایع اطراف کودک کاهش یافته است یا قبل از شروع زایمان کیسه آب شما پاره شده است.

• رحم شما به جای شکل معمول گلابی، شکلی غیرعادی دارد.

آیا ECV دردناک است؟

ECV می تواند ناراحت کننده و گاهی دردناک باشد، اما در صورت احساس درد، این روش فقط برای چند دقیقه طول می کشد. اگر متخصص شما در اولین تلاش خود در چرخاندن نوزاد شما ناموفق باشد، با رضایت شما، ممکن است روز دیگری دوباره تلاش کند.

آیا ECV برای من و کودکم بی خطر است؟

ECV  به طور کلی ایمن است. ضربان قلب کودک شما قبل و بعد از ECV کنترل می شود. مانند هر روش پزشکی، گاهی اوقات ممکن است عوارضی رخ دهد. 0.5 درصد از نوزادان (1 در 200) باید بلافاصله پس از ECV توسط سزارین اورژانسی به دنیا بیایند. این معمولاً به دلیل تغییرات در ضربان قلب کودک یا به ندرت به دلیل خطر کوچک خونریزی از جفت است. به همین دلیل، ECV باید همیشه در بیمارستانی انجام شود که امکاناتی برای انجام سزارین اورژانسی در صورت لزوم وجود دارد.

آیا ECV موفق است؟

تقریباً 50٪ بریچ با استفاده از ECV به حالت سر به پایین تبدیل می شوند. شل کردن عضلات رحم با دارو قبل از ECV شانس موفقیت را افزایش می دهد. این دارو روی کودک شما تأثیری نخواهد داشت. اگر امکان چرخاندن نوزاد با استفاده از ECV وجود ندارد، گزینه های شما برای تولد قبل از ترک بیمارستان با شما در میان گذاشته می شود.

زایمان بریچ واژینال

بسیاری از نوزادان بریچ با خیال راحت از طریق واژینال به دنیا می آیند، به خصوص اگر قبلاً بدون هیچ مشکلی زایمان طبیعی داشته باشید. زایمان در بیمارستان برای زنانی که نوزادانشان در وضعیت بریچ قرار دارند، توصیه می شود، زیرا تخصص لازم برای مدیریت ایمن این نوع زایمان برای زایمان در خانه وجود ندارد.

اگر عوامل خطر اضافی وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی ممکن است گزینه مناسبی برای شما باشد. با این حال، ممکن است در همه شرایط به عنوان روش ایمن توصیه نشود. این می تواند زایمان پیچیده تری باشد، زیرا سر که بزرگترین قسمت نوزاد است، در برخی موارد ممکن است سخت باشد.

زایمان بریچ واژینال در شرایط زیر در نظر گرفته می شود:

• نوزاد خیلی بزرگ یا خیلی کوچک نیست.
• نوع موقعیت بریچ برای انجام زایمان طبیعی بی خطر در نظر گرفته می شود.
• کودک شما در جایی نیست که سرش بیش از حد کشیده شده باشد (به سمت عقب متمایل شده است).
• اگر زایمان طبیعی شروع شود.
• هیچ نگرانی در مورد محل قرارگیری جفت وجود ندارد.

زایمان سزارین برای بریج جنین

هنگامی که کودک شما قبل از تولد در وضعیت بریچ قرار دارد، توصیه فعلی دکتر عادله سجادی این است که زایمان سزارین برای کودک شما کمی ایمن تر است. شواهد نشان می دهد که سزارین برنامه ریزی شده یک عمل بی خطر است، اما زایمان سزارین در مقایسه با خطر زایمان طبیعی، خطرات کمی برای مادر دارد. عوارض جدی بسیار نادر است، اما زایمان سزارین بدون مشکل نیست.

عوارض شایع سزارین عبارتند از عفونت (1 تا 2 در هر 100 زن)، بروز لخته های خون در سیاهرگ های شما و از دست دادن خون بالاتر از حد متوسط (این امر معمولاً بعد از عمل مشکلی ایجاد نمی کند). زایمان سزارین می تواند احتمال مشکلات شما را در بارداری های بعدی افزایش دهد. اینها ممکن است شامل مشکلات جفت یا مشکل در انجام مجدد جراحی سزارین باشد. زایمان سزارین به معنای بستری شدن 1 تا 2 روز در بیمارستان با زمان نقاهت طولانی تر است. اگر زایمان سزارین را انتخاب کرده اید، قبل از عمل برای تایید وضعیت نوزاد، اسکن می شوید.

سوالات متداول

بعد از تولد نوزادم چه اتفاقی می افتد؟

یک متخصص زنان در تولد نوزاد شما حضور دارد و پس از آن، قبل از رفتن به خانه، تمام آزمایشات معمول نوزاد را انجام می دهد. همه نوزادان بریچ به سونوگرافی برای بررسی لگن خود پس از تولد نیاز دارند. این معمولاً بین 4 تا 6 هفته پس از تولد نوزاد انجام می شود. یک متخصص اطفال قبل از رفتن به خانه باسن کودک شما را معاینه می کند و معاینه سونوگرافی بعدی را برای کودک شما ترتیب می دهد.

اگر زایمان من زود باشد چه باید کرد؟

اگر نوزاد شما قبل از هفته 37 متولد شده باشد، تعادل فواید و خطرات زایمان سزارین یا زایمان طبیعی با شما در میان گذاشته می شود.

اگر دوقلو داشته باشم و یکی از آنها بریچ باشد چه باید کرد؟

اگر دوقلو دارید و اولین نوزاد بریچ است، متخصص زنان و زایمان شما معمولا زایمان سزارین را توصیه می کند.