آزمایش های غربالگری دوران بارداری برای بررسی سلامت شما و جنینتان به شما توصیه می گردد. این آزمایش ها می‌توانند اطلاعاتی در مورد رشد و نمو جنین و چگونگی کنار آمدن بدن شما با تغییرات فیزیکی و نیازهای بارداری به شما ارائه دهند. همچنین می تواند به شما بگوید آیا شما و جنین دچار عوارض بارداری شده اید یا نه؟ اما این آزمایش ها شامل چه مواردی می شوند؟ در این مطلب می خواهیم به این آزمایشات بپردازیم.
آزمایشات غربالگری در دوران بارداری چیست؟
آزمایش‌های غربالگری برای همه زنان به عنوان بخشی از مراقبت‌های معمول دوران بارداری توصیه می‌شود. این آزمایش‌ها می‌توانند به شناسایی شرایطی که ممکن است شما یا جنینتان را در معرض خطر عوارض قرار دهند، کمک کرده و امکان درمان به موقع را فراهم کنند
آزمایشات غربالگری در اوایل بارداری چیست؟
1-شمارش کامل خون (CBC): تعداد انواع مختلف سلول‌هایی را که خون شما را تشکیل می‌دهند، با آزمایش خون اندازه‌گیری می شود تا کم خونی، عفونت و توانایی لخته شدن خون شما بررسی شود.
2-آزمایش ادرار: بیماری دستگاه ادراری، عفونت، گلوکز (میزان بالا ممکن است نشانه دیابت باشد) و پروتئین در ادرار را تشخیص می دهد.
3-هپاتیت B: زنان باردار مبتلا به ویروس هپاتیت B (که کبد را آلوده می کند) می توانند ویروس را به نوزادان خود منتقل کنند.
4-سرخجه: اگر زن در دوران بارداری آلوده شود، می تواند باعث نقص مادرزادی شود. خون شما آزمایش می شود تا مشخص شود آیا در گذشته عفونت سرخجه داشته اید یا در برابر آن واکسینه شده اید.
5-آزمایش HIV (یا ویروس نقص ایمنی انسانی): در حال حاضر معمولاً در زنان باردار، ترجیحاً در اوایل بارداری انجام می شود. اچ‌آی‌وی ویروسی است که باعث بیماری ایدز می‌شود و زمانی که یک زن باردار به این ویروس مبتلا می‌شود، می‌تواند در دوران بارداری، زایمان یا در دوران شیردهی به نوزادش منتقل شود. تشخیص به موقع این بیماری در مادر می تواند خطر انتقال عفونت را در نوزاد کاهش داده تا بتوان داروهای مناسب در دوران بارداری و زایمان تجویز کرد.
6-آزمایش آبله مرغان: این آزمایش خون برای تشخیص مصونیت یک زن در برابر آبله مرغان انجام می شود.
7-گروه خونی: گروه خون و فاکتور Rh (پروتئینی روی سطح گلبول های قرمز) را تعیین می کند. گروه های خونی یا A، B، AB یا O هستند و فاکتور Rh مثبت یا منفی است. اگر خانمی Rh منفی و جنین او Rh مثبت باشد، ممکن است مشکل ایجاد شود.
8-آزمایش بیماری های مقاربتی (STD): زنان باردار در اوایل بارداری از نظر سیفلیس و کلامیدیا غربالگری می شوند، زیرا این بیماری های مقاربتی می توانند به نوزادشان منتقل شوند و عوارض دیگری ایجاد کنند.
9- آزمایش تیروئید (TSH): از آنجایی که مشکلات تیروئید باعث ایجاد عوارض بارداری به ویژه در جنین می شود، زنان برای اطمینان از عملکرد صحیح تیروئید آن ها آزمایش می شوند. این در بیماران با سابقه خانوادگی یا پزشکی خاص آزمایش می شود.
10- معاینه سونوگرافی: این آزمایش ایمن و رایج با گرفتن سونوگرام (تصاویر ساخته شده از امواج صوتی) رشد جنین و سلامت اندام های داخلی او را کنترل می کند. این عکسبرداری می تواند اطمینان حاصل کند که جنین شما به طور طبیعی رشد می کند و هر گونه ناهنجاری فیزیکی را بررسی می کند. همچنین اگر پزشک مشکوک باشد که کودک شما در وضعیت بریچ قرار دارد (به گونه ای که باسن یا پاهای او ابتدا از طریق کانال زایمان و قبل از سر کودک حرکت می کند) می توان از آن نزدیک به زمان زایمان استفاده کرد.
آزمایشات غربالگری در اواسط بارداری چیست؟
معاینه سونوگرافی اکثرا در طول بارداری انجام می شود.
1-غربالگری گلوکز: این آزمایش می تواند سطوح بالای قند خون را که می تواند نشانه دیابت بارداری باشد، بررسی کند. برای انجام این آزمایش که معمولاً بین هفته بیست و چهارم و بیست و هشتم بارداری انجام می شود، از شما خواسته می شود قبل از جمع آوری نمونه خون، محلول قند بنوشید. اگر سطح گلوکز در خون بالا باشد، باید آزمایشات تکمیلی انجام شود. با این کار مشخص می شود که آیا دیابت بارداری دارید که با افزایش احتمال عوارض بارداری همراه است یا خیر.
2-هموگلوبین و هماتوکریت: با پیشرفت بارداری، ابتلا به کم خونی غیر معمول نیست، بنابراین خون شما در اواخر سه ماهه دوم یا اوایل سه ماهه سوم آزمایش می شود.
3- غربالگری سفلیس: همه زنان یک آزمایش دوم برای غربالگری سیفلیس در سه ماهه دوم دریافت می کنند.
آزمایشات انجام شده در اواخر بارداری چیست؟
کشت گروه B استرپتوکوک: نوعی باکتری است که در واژن و رکتوم زندگی می کند. بسیاری از زنان حامل GBS بدون داشتن علائم هستند، اما می تواند در طول تولد به نوزاد منتقل شود و باعث مشکلات جدی سلامتی شود. آنتی بیوتیک ها را می توان در طول زایمان برای کمک به جلوگیری از عفونت نوزاد تجویز کرد.
همچنین سایر آزمایشات مانند غربالگری دیابت و سونوگزافی و سایر آزمایش های خون ممکن است طبق توصیه پزشک متخصص زنان در شیروان در طول بارداری تکرار شود.
تست های دیگر در دوران بارداری
بسته به سلامت جسمی و سابقه شخصی و خانوادگی، ممکن است آزمایش‌های دیگری توصیه شود. به عنوان مثال، به ویژه برای زنانی که سابقه خانوادگی مشکلات ژنتیکی دارند یا برای کسانی که 35 سال یا بیشتر دارند، ممکن است متخصص زنان و زایمان آزمایشاتی را توصیه کند که می تواند اختلالات ژنتیکی را تشخیص دهد. رایج ترین آزمایشات ژنتیکی آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای کوریونی است.
آزمایشات برای غربالگری نقص مادرزادی چیست؟
امروزه چندین آزمایش غربالگری غیرتهاجمی در سه ماهه اول و دوم بارداری برای ارزیابی احتمال ابتلای جنین شما به یک اختلال ژنتیکی (ارثی) و نقایص مادرزادی وجود دارد. اگر در معرض خطر هستید، پزشک این آزمایشات اختیاری را با شما در میان می گذارد.
- غربالگری متوالی: یک غربالگری دو مرحله ای که خطر چندین ناهنجاری کروموزومی از جمله سندرم داون را ارزیابی می کند. مرحله اول (ترکیب سونوگرافی و آزمایش خون) بین 11 هفته تا 13 هفته بارداری انجام است. مرحله دوم را می توان بین 15 تا 22 هفته انجام داد.
- غربالگری چهارگانه سرم مادر: یک آزمایش غربالگری خون مادر که به دنبال چهار ماده خاص در خون است.
- آلفا فتوپروتئین (AFP): این آزمایش خون سطح AFP را در خون زن باردار در طول سه ماهه دوم بررسی می کند.
- غربالگری حامل: آزمایشی که برای بررسی اینکه آیا شما یا شریک زندگیتان حامل یک جهش ژنتیکی هستید که می تواند باعث یک اختلال ارثی جدی (مانند فیبروز کیستیک) در کودک شما شود انجام می شود.
از آنجایی که بسیاری از این آزمایش‌ها در زنانی انجام می‌شود که در معرض خطر بالای داشتن فرزندی با ناهنجاری‌های کروموزومی یا نقص مادرزادی هستند، اغلب توصیه می‌کنیم که برای درک گزینه‌های خود تحت مشاوره ژنتیکی قرار بگیرند.
